Γράφει ο  Παναγιώτης Βελέντζας *

ΣΥΧΝΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ
ΓΙΑ ΡΗΞΗ ΜΗΝΙΣΚΟΥ

Η μαγνητική τομογραφία μου δείχνει ρήξη μηνίσκου. Πρέπει να χειρουργηθώ;
Κάθε απεικονιστική εξέταση πρέπει να αξιολογείται σε σχέση με την κλινική εξέταση του ασθενούς. Συχνά σε μια τέτοια γνωμάτευση αναφέρονται 3-4 διαφορετικά παθολογικά ευρήματα από τα οποία μόνο το ένα δικαιολογεί τα συμπτώματά σας. Τα υπόλοιπα είναι αυτά τα οποία ονομάζουμε <τυχαία ευρήματα>.
Ειδικά στο θέμα των μηνίσκων βλέπουμε ασθενείς που έρχονται συχνά πανικόβλητοι με μια ρήξη 1ου βαθμού στην μαγνητική τομογραφία. Η ρήξη 1ου βαθμού είναι η λεγόμενη ενδομηνισκική ρήξη η οποία δεν χρειάζεται χειρουργείο. Όταν όμως υπάρχει ρήξη είτε στην πάνω είτε στην κάτω επιφάνειά του μηνίσκου, χάνονται οι μηχανικές ιδιότητες – τα κομμάτια γίνονται ασταθή. Ο πόνος και το πρήξιμο αυξάνονται ενώ το ασταθές τμήμα του μηνίσκου μπορεί να μπλοκάρει το γόνατο. Σε αυτή την περίπτωση υπάρχει σαφής ένδειξη για χειρουργείο.

Μετά από μια μερική μηνισκεκτομή, υπάρχει περίπτωση ο μηνίσκος μου να αναπλασθεί;
Αν είστε κάτω από 16 ετών, ναι – θα υπάρξει ανάπλαση σε σημαντικό βαθμό. Αν είστε ενήλικας, η ανάπλαση θα είναι από ελάχιστη έως μηδαμινή.

Τι σημαίνει χειρουργείο με αρθροσκόπηση; Πρέπει να μείνω στο νοσοκομείο;
Σημαίνει τη χρήση ειδικού εξοπλισμού με χρήση κάμερας και δυο τομές 0,5εκ. εκατέρωθεν του επιγονατιδικού τένοντα. Οι αρθροσκοπήσεις γίνονται σαν χειρουργεία μιας ημέρας. Ο ασθενής έρχεται συνήθως το πρωί νηστικός, κάνει την αρθροσκόπηση και μετά από λίγες ώρες ή την επόμενη ημέρα αναχωρεί για το σπίτι.

Μετά την αρθροσκόπηση θα χρησιμοποιώ πατερίτσες; Θα μπορώ να πλυθώ;
Άμεσα μετεγχειρητικά καλό είναι να χρησιμοποιήσετε τις πατερίτσες για 2-3 ημέρες φορτίζοντας παράλληλα και το εγχειρισμένο πόδι. Η φυσικοθεραπευτική αποκατάσταση ξεκινάει την επόμενη ημέρα του χειρουργείου με στόχο την όσο το δυνατόν ταχύτερη αποκατάσταση. Συνήθως μπορείτε να οδηγήσετε αυτοκίνητο την 4η-5η ημέρα μετά την αρθροσκόπηση.
Το χειρουργικό τραύμα δυστυχώς δεν επιτρέπεται να βραχεί έως ότου αφαιρεθούν τα ράμματα, την 7η – 8η ημέρα μετά το χειρουργείο. Οι τομές της αρθροσκόπησης είναι βέβαια αμελητέες: πρόκειται για δύο μικρές τρύπες στην μπροστινή πλευρά του γόνατος τις οποίες κλείνουμε συνήθως με ένα ράμμα την καθεμία. Αυτό που χρειάζεται είναι απλώς τοπική προστασία από το νερό ώσπου να αφαιρεθούν τα ράμματα

Πότε μπορώ να επιστρέψω στην δουλειά μου; Σε πόσο καιρό θα επανέλθω σε αθλητικές δραστηριότητες;
Ο χρόνος επανόδου στην εργασία εξαρτάται απο το είδος της απασχόλησης. Πιο εύκολη είναι η επάνοδος σε ασθενείς με καθιστική δουλειά. Πιο λογικό είναι ωστόσο να υπάρξει μια αποχή από την εργασία για λίγες ημέρες καθώς η λειτουργικότητα του γόνατος, με την βοήθεια της φυσικοθεραπείας, αυξάνεται αλματωδώς τα πρώτα εικοσιτετράωρα.
Σε μια απλή ρήξη μηνίσκου, η επάνοδος σε αθλητικές δραστηριότητες είναι θέμα 3-4 εβδομάδων. Σε κάποιες περιπτώσεις όμως (ειδικά αν η ρήξη έχει παραμεληθεί για μεγάλο διάστημα) βλέπουμε ότι η τριβή από το σπασμένο κομμάτι έχει προξενήσει ζημιά στον χόνδρο της άρθρωσης, οπότε γίνεται κατά την αρθροσκόπηση και μια χονδροπλαστική. Στην περίπτωση αυτή η επάνοδος σε αθλητικές δραστηριότητες μπορεί να καθυστερήσει αναλόγως με την έκταση της ζημίας στον χόνδρο.
Η ταχύτητα επανένταξης εξαρτάται βέβαια και από την επιθετικότητα του προγράμματος αποκατάστασης. Το πρόγραμμα ξεκινά την επομένη του χειρουργείου με παθητική κινητοποίηση και ασκήσεις ενδυνάμωσης. Στις 2 εβδομάδες μπορεί να αρχίσει κανείς τρέξιμο στο νερό, ενώ από την 3η εβδομάδα αρχίζει τρέξιμο σε χόρτο ή ταρτάν. Οι χρόνοι αυτοί υπάρχει πάντα περίπτωση να βραχυνθούν ή να επιμηκυνθούν ελαφρά ανάλογα με την βαρύτητα του περιστατικού.

Τι θα συμβεί αν αφήσω τον μηνίσκο μου όπως είναι – με την ρήξη;
Αν η ρήξη δεν δημιουργεί συμπτώματα μπορείτε να την αφήσετε. Εάν έχετε έντονα συμπτώματα (πόνο, πρήξιμο, <μπλοκάρισμα> του γόνατος κλπ.) καλό είναι να προτιμήσετε το χειρουργείο.
Ασθενείς με έντονα συμπτώματα οι οποίοι αρνούνται να χειρουργηθούν είναι αυτοί που στο μέλλον θα έχουν προβλήματα. Σε αυτές τις περιπτώσεις το ασταθές κομμάτι του μηνίσκου προξενεί ζημία στον αρθρικό χόνδρο και ο πόνος αυξάνεται. Μετά από ένα διάστημα τα συμπτώματα μειώνονται ή και εξαφανίζονται, η ζημιά όμως έχει γίνει.
Τα γόνατα αυτά είναι πολύ πιθανόν να παρουσιάσουν εκφυλιστικές αλλοιώσεις σε βάθος πενταετίας ή δεκαετίας με τελική κατάληξη την αρθρίτιδα.

* Ο κ. Παναγιώτης Βελέντζας είναι Ορθοπαιδικός Χειρουργός