Αν υπήρξε ένα θέμα, το οποίο αναμφισβήτητα βρέθηκε πολύ ψηλά στην ατζέντα του 2024 για τη χώρα μας, ήταν αναμφισβήτητα το θέμα του νερού. Τα ζητήματα διαχείρισης των υδάτινων πόρων βρέθηκαν στο επίκεντρο συζητήσεων και αντεγκλήσεων, καθώς οι κυβερνητικές προτάσεις για ιδιωτικοποίηση και συγχωνεύσεις ΔΕΥΑ προκάλεσαν ευρείες αντιδράσεις. Η αυξανόμενη λειψυδρία, τα προβλήματα στις υποδομές υδροδότησης-ύδρευσης και οι πιέσεις για εκμετάλλευση των υδάτινων πόρων από ιδιωτικούς φορείς ανέδειξαν την αναγκαιότητα για δράση σε εθνικό και τοπικό επίπεδο.

Η παγκόσμια τάση και οι τοπικές πιέσεις

Η ιδιωτικοποίηση των υδάτινων πόρων είναι ένα ζήτημα που έχει απασχολήσει κυβερνήσεις και κοινωνίες σε παγκόσμιο επίπεδο. Στην Ευρώπη, χώρες όπως η Γαλλία και η Ισπανία είχαν εφαρμόσει μοντέλα ιδιωτικοποίησης με αρνητικά αποτελέσματα. Η εμπλοκή του ιδιωτικού τομέα στη διαχείριση των υδάτων, οδήγησε σε αύξηση των τιμολογίων και η μείωση της πρόσβασης των πολιτών σε ποιοτικό νερό γεννώντας έντονες κοινωνικές αντιδράσεις. Οι κυβερνήσεις αναγκάστηκαν να ανακρούσουν πρύμνα και η διαχείριση του νερού επανήλθε στον δημόσιο έλεγχο.

Στην Ελλάδα, το ενδιαφέρον μεγάλων εταιρειών να εισέλθουν στην αγορά του νερού, συνδέθηκε από την κυβέρνηση και κυρίως το Υπουργείο Περιβάλλοντος, με πιέσεις για δήθεν οικονομική εξυγίανση, μείωση του δημόσιου χρέους και εκσυγχρονισμό των υποδομών. Πίσω βέβαια από τη ρητορική αυτή κρυβόταν η προσπάθεια να παραδοθεί το ύψιστο κοινωνικό αγαθό, βορά σε ιδιωτικά μεγαλοσυμφέροντα, μέσω αναγκαστικών συγχωνεύσεων των ΔΕΥΑ και επέκτασης της ΕΥΔΑΠ ή της ΕΥΑΘ. Μάλιστα, η προοπτική όπως διαφαινόταν από τα σχέδια νόμου που διέρρευσαν ήταν οι ΔΕΥΑ να παραδοθούν στους ιδιώτες απαλλαγμένες από κάθε λογής οφειλές, τις οποίες θα επωμίζονταν οι δήμοι!

Ο ρόλος της Τοπικής Αυτοδιοίκησης

Όπως είναι γνωστό η Τοπική Αυτοδιοίκηση βρίσκεται σήμερα, στην πρώτη γραμμή της διαχείρισης των υδάτινων πόρων, με τις ΔΕΥΑ να διαδραματίζουν κομβικό ρόλο. Οι Δημοτικές Επιχειρήσεις Ύδρευσης και Αποχέτευσης έχουν ως αποστολή να εξασφαλίζουν την πρόσβαση σε καθαρό και προσιτό νερό, ενώ ταυτόχρονα να προστατεύουν το περιβάλλον και να διατηρούν τη βιωσιμότητα των τοπικών υδάτινων πόρων.

Ωστόσο οι ΔΕΥΑ έχουν αντιμετωπιστεί με λογικές στραγγαλισμού τόσα χρόνια από την κεντρική διοίκηση, ενισχύοντας έτσι τους φόβους των τοπικών φορέων, ότι η απαξίωση των Δημοτικών Επιχειρήσεων αποτελεί το πρώτο βήμα προς την ιδιωτικοποίηση του νερού, αφού ξεκάθαρα υπονομεύει τη δυνατότητα της τοπικής αυτοδιοίκησης να διαχειρίζεται τους δικούς της πόρους.

Μέσα σ’ αυτό το περιβάλλον και στις αγωνίες των τοπικών κοινωνιών, ο Σπύρος Σταματόπουλος, δήμαρχος Σικυωνίων και μέλος του Δ.Σ. της Ένωσης ΔΕΥΑ Ελλάδος, αναδείχθηκε το 2024 σε μια από τις πλέον χαρακτηριστικές προσωπικότητες στον αγώνα για τη διατήρηση του δημόσιου χαρακτήρα του νερού. Με την εμπειρία και την αποφασιστικότητά του, κατάφερε να συνδέσει το τοπικό με το εθνικό επίπεδο, επηρεάζοντας την πορεία των συζητήσεων για τη διαχείριση των υδάτινων πόρων.