Γράφει ο ΤΑΣΟΣ ΚΑΛΑΝΤΖΗΣ*

Ο χαρακτηρισμός μιας χώρας ως «τριτοκοσμικής» είναι βαρύς και συχνά πυροδοτεί αντιδράσεις. Στην περίπτωση της Ελλάδας, πολλοί ίσως τον θεωρήσουν υπερβολικό. Είμαστε κράτος-μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με ηγέτες που περιφέρονται σε τηλεοπτικά πάνελ διατυμπανίζοντας την «ανάπτυξη» και πολίτες που αναρωτιούνται πότε οι Υπουργοί βρίσκουν χρόνο να εργαστούν για τη βελτίωση της καθημερινότητάς μας.

Ξεκινώντας από τη δημόσια διοίκηση, τα συμπεράσματα είναι αποκαρδιωτικά. Η δυσβάσταχτη γραφειοκρατία, η κακοδιαχείριση δημόσιων πόρων και η παντελής έλλειψη διαφάνειας είναι τόσο βαθιά ριζωμένα που μοιάζουν φυσιολογικά. Όταν η καθημερινότητα του πολίτη εξαρτάται από έναν λαβύρινθο διαδικασιών και υπογραφών, εύλογα αναρωτιέται κανείς: μήπως τελικά αξίζουμε τον χαρακτηρισμό της τριτοκοσμικής χώρας;

Ακόμη πιο τραγική είναι η κατάσταση στις υποδομές, με το σύστημα υγείας να αναδεικνύεται ως το πιο φρικτό παράδειγμα. Αρκεί μια επίσκεψη στα επείγοντα περιστατικά του Νοσοκομείου Κορίνθου ή οποιουδήποτε περιφερειακού νοσοκομείου. Εκεί, η παρακμή είναι εμφανής: ασθενείς στοιβάζονται σε ράντζα, οι διάδρομοι γεμίζουν θύματα τροχαίων, χρόνια πάσχοντες και τραυματισμένα παιδιά, ενώ οι χώροι είναι ακατάλληλοι και συχνά επικίνδυνοι.

Οι εργαζόμενοι, εξουθενωμένοι αλλά αφοσιωμένοι, παλεύουν με ελάχιστα μέσα σε ένα σύστημα που τους έχει εγκαταλείψει. Πίσω από κάθε ασθενή, κάθε αριθμό στη λίστα αναμονής, κρύβεται ένας άνθρωπος που βιώνει την απόλυτη ανασφάλεια. Την ίδια στιγμή, οι πολιτικοί συνεχίζουν να απολαμβάνουν τα προνόμιά τους, ενώ οι βασικές υπηρεσίες είτε απαξιώνονται είτε ιδιωτικοποιούνται.

Μέσα σε αυτό το τοπίο, οι νέοι άνθρωποι της χώρας δικαιούμαστε να αναρωτηθούμε: γιατί να μας παραδίδεται ένα κράτος χωρίς όραμα, χωρίς παιδεία, χωρίς δημόσια υγεία; Γιατί να κληρονομούμε ένα σύστημα που καίγεται το καλοκαίρι, πνίγεται το φθινόπωρο και εγκλωβίζεται τον χειμώνα;

Ίσως κάποιοι με χαρακτηρίσουν υπερβολικό. Αρκεί, όμως, μια απλή εμπειρία στα επείγοντα κάποιου Νοσοκομείου για να δουν την αλήθεια: ένα κράτος που έχει γυρίσει την πλάτη στους πολίτες του.

Το ερώτημα, λοιπόν, παραμένει: ζούμε σε μια τριτοκοσμική χώρα; Ίσως όχι τυπικά. Όμως, όταν η πραγματικότητα ορίζεται από τέτοιες εικόνες, ο χαρακτηρισμός παύει να είναι υπερβολικός.

Η δημόσια υγεία δεν είναι πολυτέλεια. Είναι δικαίωμα. Είναι ο καθρέφτης του πολιτισμού μας. Αν θέλουμε να μιλάμε για πρόοδο, ας ξεκινήσουμε από τα βασικά: ένα αξιοπρεπές σύστημα υγείας. Διότι, χωρίς αυτό, η συζήτηση για ανάπτυξη είναι όχι μόνο άστοχη, αλλά και προσβλητική.

*Ο Τάσος Καλαντζής είναι πολιτικός επιστήμων, ειδικός σύμβουλος του Δημάρχου Σικυωνίων