Ξεκινώντας από τα βασικά:  Τι είναι το ΚΕΦΙΜ;

Αντιγράφουμε από την ιστοσελίδα του: «Το Κέντρο Φιλελεύθερων Μελετών είναι η κύρια ανεξάρτητη, μη κρατική, μη κομματική φιλελεύθερη δεξαμενή σκέψης στην Ελλάδα. Έχει τη νομική μορφή της αστικής μη κερδοσκοπικής εταιρείας και έδρα την Αθήνα.(…) Ο σκοπός του ΚΕΦίΜ είναι να αυξήσει την επιρροή των φιλελεύθερων προτάσεων και ιδεών στον δημόσιο διάλογο και την πολιτική». Είναι λοιπόν μια ιδιωτική εταιρεία (ΑΜΚΕ), αυτοπροσδιοριζόμενη ως Think Tank, με στόχο την προώθηση στην Ελλάδα των φιλελεύθερων ιδεών…

Η έρευνα της έρευνας…

Κάθε χρόνο, το Κέντρο Φιλελεύθερων Μελετών (ΚΕΦΙΜ)  αποφασίζει από μόνο του, να συντάξει τον «Δείκτη Αποτελεσματικότητας των Δήμων», μια μελέτη που υποτίθεται ότι καταγράφει με ακρίβεια τις επιδόσεις των δημοτικών αρχών της χώρας. Ένα μεγαλεπήβολο και σημαντικό εγχείρημα, το οποίο αν βασιζόταν σε «σκληρά δεδομένα» και δεν αποτελούσε ένα συνονθύλευμα πληροφοριών αμφίβολης εγκυρότητας, θα ήταν σπουδαίο.

Γιατί το λέμε αυτό; Ας εξετάσουμε την ίδια τη μεθοδολογία τους:

Οι δήμοι βαθμολογούν τον εαυτό τους!

Η συλλογή δεδομένων βασίζεται σε ένα ερωτηματολόγιο που στάλθηκε στους δήμους. Δηλαδή, οι ίδιοι οι δήμοι έκριναν τον εαυτό τους, συμπλήρωσαν φόρμες (όσοι μπήκαν στον κόπο) και τα αποτελέσματα αυτά καταχωρήθηκαν χωρίς καμία ανεξάρτητη διασταύρωση. Και ποιοι δήμοι ανταποκρίθηκαν; Μόλις 78 στους 332! Δηλαδή, ένα δείγμα 24%, με τους υπόλοιπους απλά να αγνοούνται.

Άρα, δεν μιλάμε για αντικειμενική αξιολόγηση, αλλά για μια έρευνα «όποιος απαντήσει, κερδίζει»!

Από την άλλη τι μπορεί να σημαίνει αυτή η χαμηλή ανταπόκριση; Ότι οι ίδιοι οι δήμοι απαξίωσαν το ερωτηματολόγιο! Αν πραγματικά το θεωρούσαν σημαντικό, αν πίστευαν ότι αποτυπώνει την αποτελεσματικότητά τους, θα έσπευδαν να το συμπληρώσουν. Αντ’ αυτού, η συντριπτική πλειοψηφία είτε το αγνόησε είτε θεώρησε ότι δεν άξιζε τον κόπο. Και όμως, με αυτή τη μισοτελειωμένη έρευνα, κάποιοι πανηγυρίζουν για τις «επιτυχίες» τους…

Επιπλέον, δεν είδαμε κάπου την εμπλοκή του Ινστιτούτου Τοπικής Αυτοδιοίκησης το οποίο πραγματικά συλλέγει στοιχεία κάθε χρόνο για τους δήμους όλης της χώρας, ή της ΚΕΔΕ που θα μπορούσε να προσφέρει ανεξάντλητες πληροφορίες σε θέματα αξιολόγησης και δεικτών αντικειμενικής καταγραφής. Κρίμα…

Διαδίκτυο: Η ανεξάντλητη πηγή…

Όπου δεν επαρκούν οι απαντήσεις των δήμων, έρχεται η «εύκολη» προσέγγιση του ΚΕΦΙΜ: αναζήτηση στο ίντερνετ! Επισκέφθηκαν τις δημοτικές ιστοσελίδες και τα social media των δήμων και ό,τι βρήκαν, το θεώρησαν αξιόπιστο! Χωρίς διασταύρωση, χωρίς αντικειμενικά δεδομένα, χωρίς αξιολόγηση των ευρημάτων.

Αν η ιστοσελίδα ενός δήμου είναι καλοφτιαγμένη, με ωραία reports, τότε φαίνεται οργανωμένος, ανεξάρτητα αν αυτό ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα. Αλίμονο στο δήμο που έχει δυσλειτουργική ιστοσελίδα! Μηδέν σε όλα!

Όταν λείπουν στοιχεία, ο παλιός είναι αλλιώς!

Η μελέτη παραδέχεται ότι σε πολλές περιπτώσεις δεν υπάρχουν στοιχεία για το 2023, οπότε, πολύ απλά, χρησιμοποιούν στοιχεία από παλιότερα χρόνια.

Τι σημαίνει αυτό; Ένας δήμος που είχε κάνει μια μεγάλη επένδυση το 2021 μπορεί να φαίνεται αποτελεσματικός το 2023, παρότι στο παρόν απλώς βολεύεται με τα κεκτημένα. Αντίστοιχα, ένας δήμος που ανέπτυξε δυναμικά έργα το 2023, αλλά δεν είχε παλιά δεδομένα, μπορεί να αδικηθεί στη βαθμολογία.

Η μόνη αξιόπιστη πηγή: Το Υπουργείο Εσωτερικών

Εκεί που η μελέτη πράγματι πατάει σε στέρεο έδαφος είναι τα στοιχεία που λαμβάνει από το Υπουργείο Εσωτερικών. Τα οικονομικά και διοικητικά δεδομένα του κράτους είναι τα μόνα που μπορούν να προσφέρουν αντικειμενική αξιολόγηση.

Άρα, αν θέλει κάποιος πραγματικά να αξιολογήσει τους δήμους με διαφάνεια και αξιοπιστία, ας αφήσει στην άκρη το «Google Form» και ας περιοριστεί στα σκληρά οικονομικά δεδομένα που είναι αδιάψευστα. Κι εκεί οι κατατάξεις αλλάζουν δραματικά! (ΔΕΙΤΕ ΕΔΩ).

Ποιος δείκτης, ποιας αποτελεσματικότητας;

Το ΚΕΦΙΜ καταφέρνει να παρουσιάζει έναν δείκτη που περισσότερο μοιάζει με ένα ημιτελές γκάλοπ παρά με σοβαρή μελέτη. Ανταποκρίθηκαν λίγοι; Δεν πειράζει! Σαρώσαμε το ίντερνετ, βρήκαμε παλιά δεδομένα και… έτοιμη η βαθμολογία!

Αν λοιπόν κάποιος δήμος θέλει να ανέβει στη λίστα του ΚΕΦΙΜ, δεν χρειάζεται να κάνει έργο. Αρκεί να απαντήσει στο ερωτηματολόγιο και να φτιάξει μια καλογυαλισμένη ιστοσελίδα. Τώρα αν δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα το λαμπερό προφίλ, τόσο το χειρότερο για την πραγματικότητα!

Πανηγύρια και «αντιπολιτευτικές κορώνες»

Όσο ανεπαρκές κι αν είναι το οικοδόμημα της μελέτης, αυτό δεν εμπόδισε ορισμένους δημάρχους να στήσουν φιέστες για την «κατάταξή» τους, βαφτίζοντας μάλιστα την 15^η θέση, πρωτιά! Λες και η βαθμολόγηση με αμφίβολα δεδομένα αποτελεί επισφράγιση της αποτελεσματικότητάς τους! Όταν οι ίδιοι οι συντάκτες της έρευνας αναγνωρίζουν τις αδυναμίες της, το να σηκώνεις λάβαρα επιτυχίας επειδή βρέθηκες σε μια μεσαία θέση είναι τουλάχιστον αστείο.

Να καμαρώνεις για την Πολιτική Προστασία π.χ. (που αποτελεί έναν από τους δείκτες αποτελεσματικότητας) όταν ελέγχεται ο αρμόδιος αντιδήμαρχός σου για πιθανή πρόκληση της φωτιάς που κατέκαψε 70.000 στρέμματα και πήρε τις ζωές δύο ανθρώπων, τον περασμένο Οκτώβρη. Όταν αυτόν τον αντιδήμαρχο τον αφήνεις στη θέση του να συνεχίσει να διαχειρίζεται το ίδιο νευραλγικό πόστο. Να καμαρώνεις για Πολιτική Προστασία όταν στον Χάρτη του Υπουργείου για τους Χώρους Καταφυγής (ΔΕΣ ΕΔΩ: https://mysafetyplan.gov.gr/) σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης, στο δήμο σου δεν καταγράφεται ούτε ένα τέτοιο σημείο!

Είναι να απορεί κανείς, οι ερευνητές Διαδικτύου του ΚΕΦΙΜ δεν έπεσαν πάνω σ’ αυτό το έγκυρο δεδομένο κατά την περιήγησή τους στο Ίντερνετ;

Από την άλλη, δεν λείπουν και εκείνοι που βρήκαν πεδίο δόξης λαμπρό για αντιπολιτευτική ρητορική. Ξαφνικά, η μελέτη του ΚΕΦΙΜ (που μέχρι χθες δεν ήξεραν ότι υπάρχει) έγινε «αδιάσειστο στοιχείο» για να πλήξουν τους πολιτικούς τους αντιπάλους. Οι ίδιοι άνθρωποι που αμφισβητούν κάθε ανεξάρτητη αξιολόγηση, τώρα επικαλούνται μια μελέτη που βασίζεται σε αυτοβαθμολόγηση και αναζητήσεις στο Google.

Πράσιν’ άλογα ή πράσσειν άλογα για τους λάτρεις των αρχαίων ελληνικών…

Είτε πρόκειται για πανηγυρισμούς είτε για επιθέσεις, η πραγματικότητα είναι μία: η έρευνα αυτή έχει μετατραπεί σε ένα παιχνίδι εντυπώσεων. Και οι εντυπώσεις, όσο εύκολα δημιουργούνται, τόσο εύκολα καταρρίπτονται.

Υ.Γ. Α, και να μου βρείτε στην έκθεση πού λέει ότι η έρευνα έγινε σε συνεργασία με Πανεπιστήμια. Διότι, το να απασχολείς σε ένα πρότζεκτ έναν ερευνητή που ανήκει στο ανθρώπινο δυναμικό ενός Πανεπιστημίου δεν κάνει και το Ίδρυμα αυτομάτως συνεργάτη σου… Έτσι για να βάζουμε τα πράγματα στη θέση τους.

Γιώτα Χρ. Αθανασούλη