Όπως έχω ξαναπεί και στο παρελθόν, έρχονται στιγμές που η ανάγκη για λύση πρακτικών ζητημάτων -ύδρευση, υποδομές, καθημερινότητα- συγκρούεται με την ανάγκη διατήρησης της πολιτιστικής ζωής και της κοινωνικής συνοχής. Σε κάθε δήμο, σε κάθε κοινότητα, σε διαφορετικούς ή και σε κοινούς χρόνους, υπάρχουν άτομα που θέτουν το ίδιο ερώτημα: «Είναι σωστό να κάνουμε πολιτιστικές εκδηλώσεις, όταν υπάρχουν βασικά προβλήματα ανοικτά;»

Η απάντηση, όπως έχω υποστηρίξει και σε ανάλογες περιπτώσεις στο παρελθόν, δεν μπορεί να είναι μονολεκτική ούτε απόλυτη. Η αλήθεια βρίσκεται στη μέση.

Ναι, είναι καθήκον κάθε δημοτικής αρχής να μεριμνά πρώτα για τα βασικά: νερό, καθαριότητα, δρόμους, φωτισμό, κοινές υποδομές. Όμως η ίδια κοινωνία που διεκδικεί τα αυτονόητα, έχει και μια ψυχή που δεν μπορεί να μείνει ανενεργή ή εγκλωβισμένη μόνο στα προβλήματα.

Το καλοκαίρι μια δωρεάν μουσική βραδιά, ένα τοπικό γλέντι, μια θεατρική παράσταση με χαμηλό εισιτήριο, ή μια πολιτιστική εκδήλωση ενός συλλόγου, δεν είναι απλώς μια ευκαιρία ψυχαγωγίας. Είναι αναμφισβήτητα μια πράξη κοινωνικής συνοχής, αλλά και στήριξης της τοπικής οικονομίας. Είναι δυναμική ανάδειξη της πολιτιστικής ταυτότητας του τόπου, αλλά και προσφοράς ίσων ευκαιριών διασκέδασης σε όλους, ανεξαρτήτως ηλικίας ή οικονομικής δυνατότητας.

Παράλληλα, τέτοιες εκδηλώσεις ζωντανεύουν δημόσιους χώρους και δίνουν πνοή στην τοπική αγορά, αφού φέρνουν κόσμο στα μαγαζιά και στις πλατείες. Στηρίζουν οικονομικά και ηθικά τοπικούς καλλιτέχνες και συλλόγους, που αποκτούν χώρο να παρουσιάσουν τη δουλειά τους. Και πάνω απ’ όλα, κρατούν την κοινότητα ενωμένη, προσφέροντας σε όλους, μικρούς και μεγάλους, μια προσιτή διέξοδο χαράς και συμμετοχής, χωρίς να αφήνουν κανέναν απέξω.

Από την άλλη, όπως έχω ξαναγράψει πολλές φορές την τελευταία δεκαετία, τα χρήματα για τέτοιες εκδηλώσεις δεν προέρχονται από τους ίδιους πόρους, με εκείνα που απαιτούνται για μεγάλα έργα υποδομής. Υπάρχουν ειδικοί κωδικοί, υπάρχουν επιχορηγήσεις και χρηματοδοτήσεις αποκλειστικά για τον πολιτισμό, τις οποίες αν δεν αξιοποιήσει ο δήμος, χάνονται και δεν μεταφέρονται αλλού. Αυτό είναι κάτι που το γνωρίζουν καλά όλοι οι παροικούντες την αυτοδιοίκηση!

Εν τέλει, φαίνεται πώς το ζητούμενο είναι η ισορροπία. Ο δήμος οφείλει να φροντίζει για τα πρακτικά προβλήματα με πρόγραμμα, διαφάνεια και ενημέρωση προς τους πολίτες. Αλλά παράλληλα, έχει ευθύνη να κρατά ζωντανή την αίσθηση κοινότητας, τον πολιτισμό.

Και κάτι τελευταίο: αυτή η κουβέντα δεν γίνεται μόνο σήμερα, ούτε αφορά έναν και μόνον δήμο, ή ένα και μόνον καλοκαίρι. Είναι φαινόμενο επαναλαμβανόμενο κατά καιρούς, σε όλους τους τόπους, σε όλους τους χρόνους. Το ζητούμενο είναι κάθε φορά να υπάρχει ψυχραιμία και μέτρο. Να αναγνωρίζονται και οι δυσκολίες και οι ανάγκες, χωρίς να παρασύρεται κανείς σε εύκολες κρίσεις που βλέπουν μόνο τη μία όψη των πραγμάτων.

Γιατί ένας τόπος προχωρά όταν κοιτάζει και το σήμερα και το αύριο, με νηφαλιότητα και αίσθηση ευθύνης απέναντι σε όλους.

Γιώτα Χρ. Αθανασούλη